Η περίοδος των διακοπών, οι επιθυμίες και οι δραστηριότητές μας εντός του συγκεκριμένου διαστήματος είναι ανάλογες με τον τρόπο ζωής και τα κριτήρια στην ποιότητα και στις υποχρεώσεις που ο καθένας μας έχει ορίσει στον όρο.
Οι επιλογές,οι προοπτικές και οι ευκαιρίες βασίζονται στο πώς ένα άτομο από 5 ετών έως 105 θα αξιοποιήσει την περίοδο αυτή.
Άλλοι θα κάνουν διακοπές με στόχο να αποφύγουν μια καθημερινότητα ρουτίνας που τους πιέζει εντός της χρονιάς και άλλοι θα θελήσουν να μην κάνουν απολύτως τίποτα που τους πιέζει.
Το γεγονός πως μπορεί ο καθένας από εμάς να επιλέξει το πώς και με ποιους θα κάνει ένα διάλειμμα από τη ρουτίνα που μάς αγχώνει είναι ήδη ένα κέρδος. Από κει και πέρα ο άνθρωπος ανάλογα με τα “θέλω” του ορίζει τις παραμέτρους.
Αυτό ισχύει και για ενήλικες και ανήλικους. Ο τρόπος απασχόλησης στις διακοπές, τα καθήκοντα που κάποιος θα έχει, η δημιουργική απασχόληση ή ακόμη και μια επανάληψη στα μαθήματα δεν έχει κανόνες και όρια.
Αυτό, όμως, που είναι σημαντικό είναι όλοι εμείς οι ενήλικες να θυμόμαστε τι μάς εξόργιζε όταν ήμασταν μικροί, πόσο θέλαμε να παίξουμε και να κυλιστούμε στην άμμο και γενικώς να κάνουμε τις αταξίες και τις ζαβολιές μας.
Το άμεσο περιβάλλον θα παίξει τον ρόλο του. Άλλοι γονείς να αναγκάζουν τα παιδιά τους να δουλεύουν είτε σε μια οικογενειακή επιχείρηση συνδυάζοντας και διακοπές, άλλοι θα ζητήσουν επαναλήψεις στα μαθήματα και άλλοι θέλουν να δώσουν στα παιδιά και στους ίδιους την ανάπαυλα που τους αναλογεί.
Όπως και να έχει όλα πρέπει να γίνονται με μέτρο γιατί τα παιδιά είναι σκληρά εργαζόμενα με τις σχολικές και εξωσχολικές τους δραστηριότητες.
Χρειάζεται ένας βαθμός ελευθερίας στην επιλογή δραστηριοτήτων του παιδιού ώστε να μην έχει μελλοντικά ψυχικά τραύματα και απωθημένα.
Κάποιοι γονείς, μάλιστα, ενθαρρύνουν και στις διακοπές μια ολιγόωρη απασχόληση του παιδιού τους προκειμένου να κερδίσει το χαρτζιλίκι του και να αυτονομηθεί από μικρό.
Σε μένα μου έρχονται του κόσμου οι αναμνήσεις με τις διακοπές.Σε κάθε στάδιο της ζωής μου ενεργούσα βάση αναγκών και προτιμήσεων. Από τα 13 είχα την αίσθηση της ανεξαρτησίας.Το ενήλικο περιβάλλον αντιδρούσε… “Εσύ το σκατό να δουλέψεις;..Είναι και ο προστατευτισμός των ενηλίκων…Να προσέξεις να μην υπάρχουν ανώμαλοι…”
Μεγάλωσα σ’ ένα περιβάλλον σχετικά πιο άγριο όπου σήμερα πολλοί που θα πάρουν θέση τώρα κάνουν τους ειδικούς…Έτσι δημιουργείται ο φαύλος κύκλος. Θα πήγαινα κάπου με γονείς όταν τύχαινε να συμπίπτουν οι διακοπές μας .Όταν δούλευε ο πατέρας μου ή η μητέρα μου,ήταν υπεύθυνη για να συμπληρώνω τα κενά μου ή και τον ελεύθερό μου χρόνο. Είτε με φίλους θα κάναμε κάτι εκτός από το παιχνίδι,είτε θα ήμουν έτοιμος να μάθω κάτι κάθε στιγμή.
Η αίσθηση ευθύνης αποκτάται,και καλλιεργείται.Θα διαπιστώσουν πολλοί πως δεν έρχονται όλα τα πράγματα εύκολα.Το περιβάλλον μου ήταν άνετο,και δεν χρειαζόταν να δουλέψω ακόμα και εγώ! Πολλοί έχουν την τάση να μεγαλώνουν γρήγορα.
Θα μπορούσα να ζητήσω από τους δικούς μου να μου πάρουν ποδήλατο.
Ήθελα, όμως, να το αποκτήσω εγώ. Να έχω χαρτζιλίκι στην τσέπη μου και να μην έχω την ανάγκη να εξαρτώμαι από άλλους..
Αυτό το αίσθημα το αποκτά κανείς από μόνος του και βασίζεται αποκλειστικά στο χαρακτήρα του καθενός από εμάς.
Κρυφά είχα την δουλειά στην αρχή φοβούμενος μην τυχόν πάει ο πατέρας μου να πάει στον εφημεριδοπώλη της περιοχής να με σταματήσει!Αντέδρασε, αλλά εκτίμησε τις ενέργειες και στην συνέχεια με ωθούσε ο πατέρας μου,σε ανάλογες δραστηριότητες. Η μητέρα μου με βοήθησε στο “νοικοκύρεμα” του χαρτζιλικιού,για να μην σπαταλιέται αλόγιστα όπως έκαναν άλλοι…
Θ μπορούσαν να μην με άφηναν οι δικοί μου και να με κακομάθουν,ώστε να έχω μελλοντικά την τάση να γίνω ο “Κλασσικός τεμπέλης”περιμένοντας τα πάντα στο χέρι. Δεν μου άρεσε το κανάκεμα! Υπήρχε αρκετό, μιας και ήμουν μοναχοπαίδι …
Σε πολλές χώρες όπως η Αυστραλία,οι Ηνωμένες Πολιτείες,Καναδάς.οι κοινωνίες θα προωθήσουν μια έμμισθη απασχόληση κατά τη διάρκεια των διακοπών. Στην Ελλάδα ποικίλλει το σκεπτικό από περιοχή σε περιοχή. Είναι το πώς θα υπάρχει η ισορροπία Στον τόπο καταγωγής μου (Αυστραλία) θα δούλευα όποτε θα ήθελα. Αρχικά,σε γνωστό για να τον βοηθήσω και να είμαι προστατευμένος. ‘Έκανα διακοπές και δούλευα.
Εντός της οικογένειας φυσικά στήνεται η απασχόληση κατά την διάρκεια των διακοπών.Θυμάμαι χαρακτηριστικά,τις εποχές που ο ίδιος ο πατέρας μου θα έκανε ανακαίνιση στο σπίτι και τον βοηθούσα.
Υπήρχε η αμοιβή επειδή τον βοηθούσα,στο βάψιμο,στην τοποθέτηση πλακιδίων…και άλλα.Αμοιβή πάντα θα υπήρχε από δική του πρωτοβουλία….και ήταν ενθάρρυνση και επιβράβευση, στη συνέχεια.
Η απασχόληση για ένα παιδί δε θα πρέπει να είναι εξαναγκασμός. Εξαρτάται από το πώς θα σεβαστούμε τις ανάγκες του παιδιού μας και πώς εμείς οι ίδιοι θα κάνουμε μια δραστηριότητα ωφέλιμη, επικοδομητική και συναρπαστική ως εμπειρία.
Συνοψίζοντας,μια απασχόληση κατά την διάρκεια διακοπών πρέπει να είναι ποιοτική και ωφέλιμη,να μην είναι χρονοβόρα αλλά ευχάριστη.Θα πρέπει, δε, να εκτελείται με ευχαρίστηση,και όχι με πίεση και καυγάδες. Επιβάλλεται ο χρόνος να κυλά ήρεμα και με χαρά.
Κατά την διάρκεια της χρονιάς υπάρχει το βαρετό κουραστικό και πιεστικό πρόγραμμα για μικρούς και μεγάλους ,και όλα θα ήταν ανώφελα αν μια απασχόληση δεν παρουσιάζει μια διαφορετικότητα στην ποιότητα της ζωής που σίγουρα όλοι μας την αναζητάμε…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΥΡΙΟΧΟΣ
Ψυχίατρος|Ψυχολόγος|Ψυχοθεραπευτής|Ψυχαναλυτής
Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών & Πανεπιστημίου Μελβούρνης, Αυστραλίας
Τηλέφωνο 6936527873, 6947388935 (Μετά της 17:00)
Email: gpyri2001@hotmail.com| george.pyriohos@gmail.com