Μέχρι το 1990 η συνεισφορά του δείκτη νοημοσύνης (IQ) στην επιτυχία και την ευτυχία του κάθε ατόμου ήταν αναμφισβήτητα ο σημαντικότερος ατομικός παράγοντας. Κάποιοι όμως παρατήρησαν οι άνθρωποι που έπαιρναν περισσότερα από την ζωή τους είτε σε επαγγελματικό είτε σε προσωπικό επίπεδο είχαν μια διαφορετική σχέση με τα συναισθήματά τους. Επιπλέον παρατήρησαν ότι κάποιοι άνθρωποι που ήταν με ιδιαίτερα έξυπνοι αλλά με τον συμβατικό τρόπο αλλά δεν ήταν καλοί στο να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους δεν τα κατάφερναν τόσο καλά.
Περίπου το 2000 ο ρόλος της συναισθηματικής νοημοσύνης έγινε γενικά αποδεκτός ως ο πρώτος παράγοντας επιτυχίας σε κάθε τομέα της ζωής αλλά και ευτυχίας.
Τι είναι
Πιθανότατα θα έχεις συναντήσει ανθρώπους στην προσωπική σου ζωή είτε /και στη δουλειά σου που είναι καλοί ακροατές, και πάντα , ανεξάρτητα με το ποια είναι η κατάσταση ξέρουν τι και πότε θα πουν κάτι κρατώντας τους τόνους μιας συζήτησης εκεί που πρέπει να είναι. Άνθρωποι που φαίνεται να νοιάζονται για τους άλλους , και κάνουν τους ανθρώπους γύρω τους πιο χαρούμενους, και πιο αισιόδοξους, που μπορούν να κοιτάξουν ήρεμα και εστιασμένα ένα πρόβλημα και να ψάξουν για λύσεις με τον σωστό τρόπο. Επιπλέον σίγουρα θα έχεις συναντήσει ανθρώπους που είναι αντικειμενικοί με τον εαυτό τους, που δέχονται την κριτική, αλλά και είναι καλοί στο να αντιλαμβάνονται συναισθηματικές ανάγκες άλλων. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν υψηλή ικανότητα συναισθηματικής νοημοσύνης.
Συναισθηματική νοημοσύνη σημαίνει διευρυμένη ικανότητα διαχείρισης συναισθημάτων. Δηλαδή η ικανότητα να αναγνωρίζεις τα δικά σου συναισθήματα , να αναγνωρίζεις τις συναισθηματικές ανάγκες των ανθρώπων γύρω σου και να να τις διαχειρίζεσαι με επιτυχία οδηγώντας τους σε αισιοδοξία και θετική διάθεση . Διευρυμένη γιατί αναφέρεται όχι μόνο στην διαχείριση των συναισθημάτων του ατόμου που δημιουργούνται από ένα ερέθισμα αλλά και την ικανότητα αυτορύθμισης και τον ελέγχο του περιβάλλοντος συνθηματικά. Το πηλίκο συναισθηματικής νοημοσύνης είναι ένας δείκτης όπως αυτός του πηλίκου νοημοσύνης (IQ ) που μας δείχνει πόσο καλά μπορείς να διαχειρίζεται τα συναισθήματα σου και τα συναισθήματα γύρω σου με τον ίδιο τρόπο που το IQ μας δείχνει πόσο καλά κάποιος διαχειρίζεται αναλύει και λύνει προβλήματα.
Η ικανότητα λοιπόν να διαχειριζόμαστε σωστά τα συναισθήματα μας αποτελείται από τέσσερις επιμέρους δεξιότητες
Επίγνωση: Η ικανότητα να κατανοούμε τα συναισθήματα μας σε πραγματικό χρόνο και να κατανοήσουμε και τον λόγο αλλά και τα ερεθίσματα που τα προκαλούν Οι άνθρωποι με υψηλή επίγνωση συναισθημάτων μπορούν να είναι αντικειμενικοί με τον εαυτό τους , και μπορούν να κρίνουν αντικειμενικά μια κατάσταση. Η λέξη κλειδί εδώ είναι ‘ο πραγματικός χρόνος’ δηλ την στιγμή που συμβαίνουν μιας και αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα της διαχείρισης . Γιατί δεν έχει καμία αξία για κάποιον να καταλάβει ότι θύμωσε μισή ώρα μετά αφού έχει πει πράγματα που δεν θα ήθελε, πράγμα που δεν θα συνέβαινε αν το ίδιο άτομο μπορούσε να σκεφθεί το προφανές : Ότι δηλαδή είναι υπό την επήρεια φορτισμένων συναισθημάτων που καθοδηγούν την συμπεριφορά του.
Αυτορύθμιση: Είναι η ικανότητα να του ελέγχου των συναισθημάτων, οι άνθρωποι δεν αφήνουν τα συναισθήματα τους να ξεφύγουν από τον ελέγχο τους, μπορούν πάντα να έχουν το συναίσθημα που αρμόζει στην κάθε περίσταση καθώς και να αυτοπαρακινούνται σε μακροχρόνιους στόχους, να αντέχουν στην πίεση και στις προκλήσεις και να αντιστέκονται με επιτυχία στις παρορμήσεις της στιγμής. Οι άνθρωποι με υψηλή ικανότητα αυτορύθμισης ζυγίζουν αντικειμενικά τα γεγονότα και δεν δρουν παρορμητικά.
Εμπάθεια: Είναι η ικανότητα να κατανοούμε συναισθήματα στο περιβάλλον μας σε πραγματικό χρόνο , αλλά και τις αιτίες τους . Είναι το βασικό βήμα για να μπορούμε να ελέγχουμε τα συναισθήματα στο περιβάλλον μας με αποτελεσματικότητα, να καταλαβαίνουμε τι πραγματικά χρειάζεται κάποιος ακόμη και αν δεν το ξέρει ο ίδιος. Οι άνθρωποι με εμπάθεια είναι καλοί στο να διαχειρίζονται συναισθήματα , σχέσεις , ακούν καλύτερα να συσχετίζονται καλύτερα με άλλους ανθρώπους. Επιπλέον οι άνθρωποι με εμπάθεια χρησιμοποιούν λιγότερα στερεότυπα στις κρίσεις τους που τους κάνει πιο αντικειμενικούς.
Επιρροή: Είναι η ικανότητα να επηρεάζει κάποιος συναισθηματικά το περιβάλλον του χρησιμοποιώντας τα δικά του συναισθήματα ώς μέσον. Σαν αποτέλεσμα αναπτύσσει κοινωνικές δεξιότητες, γίνεται κοινωνικά επιθυμητός, δημιουργεί ομάδες γύρω του . Οι άνθρωποι με ισχυρή συναισθηματική επιρροή είναι συνήθως ομαδικά άτομα, που εστιάζουν στο κέρδος του συνόλου αντί για τι δικό τους, βοηθούς τους άλλους, επικοινωνούν καλά με όλους , διαχειρίζονται καλά τις συγκρούσεις με σωστό τρόπο .
Οι 4 αυτοί παράγοντες είναι αυτοί που ορίζουν την ικανότητα της συναισθηματικής νοημοσύνης. Η συναισθηματική νοημοσύνη έχει να κάνει και με τα γονίδια αλλά κυρίως και με το περιβάλλον και τις εμπειρίες του καθενός μας και τα ευχάριστα νέα είναι ότι όλα μπορούν να γίνουν καλύτερα εφ όσον προσπαθήσει κάποιος. Υπάρχουν αρκετά πράγματα που βοηθούν στην βελτίωση της συναισθηματικής νοημοσύνης και αρκετά τεστ τα όποια θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις με μετρήσιμο τρόπο που είσαι αυτή τη στιγμή.
Οκ…Και τι υπάρχει για εμένα τώρα
Οι παρακάτω έξι πρακτικές θα σε βοηθήσουν άμεσα να κάνεις ένα βήμα προς υψηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη.
Παρατήρησε
πως αντιδράς στους άλλους ανθρώπους. Μήπως βιάζεσαι να σχηματίσεις γνώμη πριν τελειώσουν αυτά που έχουν να πουν; ή μήπως χρησιμοποιείς και βασίζεις την γνώμη πριν μάθεις για όλα τα γεγονότα ή βασίζεσαι σε στερεότυπα? Προσπάθησε να βάλεις τον εαυτό σου στην θέση τους. Ποια είναι τα συμπεράσματα σου;
Ανάγκη για επιβεβαίωση
Κοίτα στο εργασιακό σου περιβάλλον . Είσαι από αυτούς που ψάχνουν προσοχή των άλλων για αυτά που έχεις πετύχει ή είσαι από αυτούς που βοηθούν τους άλλους να λάμψουν; Αισθάνεσαι ότι έχεις ανάγκη για επιβεβαίωση; Αν η απάντηση είναι ναι, ψάξε να βρεις κάποιον σχετικό σου φόβο , μιας και αυτός είναι που την προκαλεί και προσπάθησε να τον κατανοήσεις και να τον αξιολογήσεις.
Αδυναμίες
Κανε μια αυτό αξιολόγηση -ποιες είναι οι αδυναμίες σου; Μπορείς να τις δεις με ειλικρίνεια , να τις δεχθείς , να δουλέψεις πάνω σε αυτές και να τις αλλάξεις; Γράψε τις πέντε μεγαλύτερες αδυναμίες σου σε ένα χαρτί και φτιάξε ένα σχέδιο αλλαγής για τις τρεις πρώτες.
Αντίδραση στην πίεση
Παρατήρησε πως αντιδράς στις πιεστικές καταστάσεις. Μήπως εκνευρίζεσαι κάθε φορά που κάτι αργεί η κάτι δεν γίνεται έτσι όπως το θέλεις εσύ; Μήπως ρίχνεις το φταίξιμο σε άλλους ή νευριάζει μαζί τους ίσος κάποιες φορές και αν δεν είναι δικό τους το φταίξιμο; Μπορείς να κρατήσεις τα συναισθήματα σου υπό έλεγχο όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά; Παρατήρησε από κοντά τον εαυτό σου και την επόμενη φορά που θα γίνει αυτό ρώτα γιατί το κάνω αυτό; Αυτό και μόνο θα σε βοηθήσει να ξεφύγεις στιγμιαία από την επιρροή των δυσάρεστων συναισθημάτων περνώντας το ελέγχο του σώματος σου στο λογικό κομμάτι του εγκεφάλου σου.
Υπευθυνότητα
Εξέτασε αν παίρνεις υπευθυνότητα για τις πράξεις σου. Υπάρχουν φορές που δίστασες να ζητήσεις συγνώμη από κάποιον όταν αισθανθείς ότι τον στενοχώρησες; Ανεξάρτητα από το αν αισθανόσουν ότι είχες δίκιο η όχι ‘τιμώρησες’ ίσος χωρίς να το θέλεις τον άνθρωπο που στεναχώρησες δημιουργώντας του αρνητικά συναισθήματα. Σκέψου, προετοίμασε και ετοίμασε μαι άλλη διαπροσωπική τακτική την επόμενη φορά .
Προνοητικότητα
Εξέτασε πριν κάνεις κάτι πως οι πράξεις σου θα εκληφθούν από τους άλλους. Βάλε τον εαυτό σου στη θέση σου και προσπάθησε να κρίνεις αντικειμενικά και με ειλικρίνεια. Πως θα αισθανόσουν εσύ;
Οι παραπάνω πρακτικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα σαν τρόπος ζωής και να σε βοηθήσουν να αυξήσεις άμεσα την συνθηματική σου νοημοσύνη που θα οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα σχέσεων. Και το πιο καλό είναι ότι αυτό θα συμβεί από την επόμενη κιόλας μέρα που θα αποφασίσεις να βελτιώσεις την σχέση σου με τα συναισθήματα σου.
Κείμενο : Προκόπιος Ανδριανός
www.onelife-now.info
+302112260594 / +306974485544 / hey_prokopi@oooops.eu
LinkedIn: Prokopios Adrianos
Facebook: Serotonin worksop
Skype : hey_prokopi
Pintrest serotonin workshop
g+: Prokopios A