Η έλλειψη κατανόησης στην επικοινωνία των συντρόφων είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα. Γενικότερα οι ανθρώπινες σχέσεις πάσχουν στο επίπεδο αυτό. Είναι λες και κάποιος μας κλείνει τα αυτιά μας και βάζει το μυαλό μας να τρέχει με χίλια. Στο κεφάλι μας έχουμε γεννήσει ήδη απαντήσεις καθώς και τα δικά μας θέλω αποφεύγοντας να ακούσουμε τι μάς λέει ο σύντροφός μας. Έτσι το χάσμα μεγαλώνει και αντί να έχουμε ένα δρόμο ακολουθούμε παράλληλους που όλο και φαρδαίνουν και στο τέλος καταλήγουν σε διαφορετικές κατευθύνσεις.
Τα ζευγάρια διαφωνούν για όλα: συμφωνούν τουλάχιστον ότι διαφωνούν; Όχι! Ούτε σ’ αυτό συμφωνούν, γιατί διαφωνούν για την ένταση, τους λόγους και πάνω απ’ όλα για τις ερμηνείες του ενός για τον άλλον. Ένα απίστευτο γαϊτανάκι αντιθέτων τα οποία αδυνατούν να συνθέσουν το Ένα, μία ενότητα, τον πυρήνα της σχέσης.
Αναρωτιέμαι λοιπόν, πώς θα μπορούσαν τα ζευγάρια να ξεπεράσουν αυτήν τη δυσκολία, τη δυσκολία να ακούνε ο ένας τον άλλον. Όχι απαραίτητα να συμφωνήσουν, άλλα να ακούσουν ο ένας τι σκέφτεται, τι πιστεύει, τι εννοεί ο άλλος, να κατανοήσει το δικό του “πλαίσιο αναφοράς”, να δει μέσα από τον δικό του κόσμο.
Είναι τόσο ανακουφιστικό να νιώσεις ότι σε καταλαβαίνουν. Είναι τόσο υπέροχο να ξέρεις ότι ο άλλος μπορεί να αποδεχτεί αυτό που σκέφτεσαι, αυτό που θέλεις, αυτό που είσαι. Να τι μπορούν να προσφέρουν τα ζευγάρια μεταξύ τους: Την αίσθηση της αποδοχής, ότι είναι OK να έχεις τα θέλω σου, τα πιστεύω σου, τις “παραξενιές” σου.
Αντιθέτως αυτό που συμβαίνει συνήθως, είναι ακριβώς το αντίθετο. Σπεύδουμε να κρίνουμε τον άλλον, να τον συγκρίνουμε, να “τον βάλουμε στην θέση του” (που δεν είναι άλλη, από τη… δική μας θέση) και έρχεται η σύγκρουση. Η σύγκρουση των θέσεων, των αντιθέσεων, κάτι σαν δίκη προθέσεων.
Το στοίχημα στην επικοινωνία είναι κατ’ αρχάς απλό:
Nα ακούσουμε τον άλλον, να του προσφέρουμε το αίσθημα αποδοχής γι’ αυτό που είναι. Σε δεύτερο χρόνο μπορούμε να μιλήσουμε γι΄αυτό που εμείς πιστεύουμε, θέλουμε, νομίζουμε, ελπίζουμε.Έτσι σιγά – σιγά, θα μας επιστραφεί (γιατί οι καλοί τρόποι μαθαίνονται!) αυτή η καλή συμπεριφορά πίσω: θα μας ακούσουν, θα μας προσφέρουν το αίσθημα αποδοχής γι’ αυτό που είμαστε.
Κατανοώ δεν σημαίνει συμφωνώ! Ούτε χρειάζεται απαραίτητα να σημαίνει.
Κατανοώ σημαίνει ότι βρίσκομαι σε μία θέση ασφάλειας με τον εαυτό μου, αυτοπεποίθησης και αυτοαποδοχής κι έτσι ήρεμος και ασφαλής μπορώ να ακούσω τον άλλο, να αποδεχτώ ότι αυτό που λέει, έχει δικαίωμα να το λέει, είτε το πιστεύει είτε όχι.
Στην αρχή ίσως φαντάζει δύσκολο αλλά σταδιακά θα γίνει τρόπος ζωής!
Ευχαριστούμε το ψυχολόγο Γιάννη Ξηντάρα για τις πολύτιμες συμβουλές του.